Bài giảng của thánh Phêrô vào ngày lễ Ngũ tuần, thuật lại vụ việc xảy ra tại Giêrusalem, về sự kiện dân chúng kết án đóng đinh Đức Giêsu cũng như việc Người sống lại (Bài Đọc 1. Cvtđ 2,14.22b-33) và cuộc đàm thoại giữa Đức Giêsu với các môn đệ làng Emmau (Bài Tin Mừng Lc 24, 13-35), cả hai bài đọc có chung một điểm nhấn, đó là khai mở tâm trí cho người nghe hiểu được ý nghĩa và tầm quan trọng của những biến cố thời sự vừa xảy ra. Cả thánh Phêrô và Đức Giêsu đều lấy Kinh thánh làm cơ sở để hướng dẫn người nghe đi tới chỗ nhận ra sự ứng nghiệm lời sấm trong Kinh thánh vào các sự kiện xảy ra tại Giêrusalem nơi chính bản thân Chúa Giêsu. Có thể coi đây là mô mẫu cho một bài giáo lý trong Giáo hội ban sơ.
Bài giàng thuyết của thánh Phêrô mang nặng tính văn hoá Do thái, minh chứng cho người Do thái thấy rằng Thiên Chúa thực hiện điều đã hứa với dân tộc Do thái. Từ ngàn năm qua dân Do thái mong đợi một đấng Mêsia, tức Đấng cứu tinh dân tộc, niềm hy vọng nầy không ngớt được các ngôn sứ tô điểm và nhắc lại nhiều lần trong lịch sử. Ngày lễ Ngũ tuần, không nhằm mục đích công bố điều chi mới mẽ, nhưng cốt thiết giúp cho những người ở Giêrusalem hiểu ý nghĩa thâm sâu điều đang xảy ra về việc Chúa Thánh thần ngự xuống, khai trương vương quyền của Đấng Mêsia. Chúa Thánh thần đến như chứng nhận cái chết và sự sống lại của Đức Giêsu Nadarét là sự thực hiện tròn đầy niềm mong đợi của toàn dân: “Thiên Chúa không thể bỏ rơi tôi trong sự chết, không để cho Đấng thánh của Người bị huỷ diệt”, đó là lời Thánh vịnh của vua Đavít nói tiên tri về Đấng cứu chuộc.
Lược đồ bài giảng của thánh Phêrô giống lược đồ của cuộc đàm thoại giữa Đức Giêsu với các môn đệ làng Emmau: Đức Giêsu Kitô cứu chuộc nhân loại bằng con đường khổ hình thập giá. Hai môn đệ biết rõ các việc xảy ra tại Giêrusalem trong những ngày vừa qua, nhưng họ không đọc ra ý nghĩa, và vì mù mờ về ý nghĩa của các sự kiện, họ lâm vào khủng hoảng niềm tin, muốn tháo lui bỏ chạy. : “Còn chúng tôi, trước đây chúng tôi hy vọng người là đấng giải phóng dân Ítraen. Hơn nữa, những việc ấy xảy ra đến nay là ngày thứ ba rồi”. Luận lý nầy chúng ta đã gặp trên đồi Can-vê: “Ông ta đã mở mắt cho người mù và phục sinh Ladarô, ông ta hãy tự cứu lấy chính mình đi ”. Họ nhìn mà không thấy ! Đức Giêsu nhận xét: “ Các anh chẳng hiểu gì cả! Lòng trí các anh thật là chậm tin vào lời các tiên tri! Nào Đấng Kitô lại chẳng phải chịu khổ hình như thế, rồi mới vào trong vinh quang của Người sao” (Bài Tin Mừng Lc 24,13-35).
Đức tin đòi hỏi vượt qua cái cụ thể trước mắt để đạt đến chân lý siêu hình. Tin vào sự sống lại bị nấm mồ của sự chết án ngữ, làm cho khó tin và khó chấp nhận. Chính ở điểm nầy có sự khác biệt giữa chân lý đức tin và chân lý khoa học, chân lý đức tin không kiểm nghiệm được, khác với chân lý khoa học có thể được cân đo đong đếm. Trong khoa học con người càng mất tự do càng đi gần với chân lý khoa học, ngược lại trong đức tin, càng sử dụng tự do, con người càng đi gần tới chân lý đức tin hơn. Khi nói 2 x 2 = 4, con người không còn tự do để nói khác được; nhưng khi nói “tôi xin chết thay cho người nầy” con người hoàn toàn tự do và đi gần tới đức ái hoàn hảo.
Hai môn đệ làng Emmau bỏ về quê vì ngã lòng trước cái chết của Đức Giêsu. Người đuổi theo họ, đi tìm họ, đàm thoại và giải quyết các thắc mắc nơi tâm hồn u uất của họ. Chính Thánh thần sẽ giúp đọc ra ý nghĩa các biến cố đó. Đây là sự thách đố của đức tin, chính sự thách đố nầy làm nên công trạng của người tin, nhất là khi họ đứng trước nấm mồ của người thân, trước bệnh tật và đau khổ, trước tai ương hoạn nạn mà họ không thể nào lý giải được, mặc dầu vậy họ vẫn tuyên xưng đức tin vào sự sống lại, đó thật sự là một thách đố to lớn!
Cần phải có người dẫn giải Kinh thánh, khai mở tâm trí và dẫn đưa chúng ta vào con đường sự sống, đó là hành trình đức tin. Ngày hôm nay không còn Đức Giêsu hiện hình đến bẻ bánh, để mở mắt cho các môn đệ nhận ra Đấng phục sinh nữa, nhưng mỗi ngày đều có Bẻ Bánh, nhất là ngày Chúa nhật đều có nghi lễ phụng vụ với các bài đọc và lời dẫn giải phúc âm chuẩn bị mở mắt chúng ta nhận ra nơi phép Thánh thể, Đấng là Đường, là sự Thật và là sự Sống.
Lạy Chúa Giêsu Kitô Phục Sinh, xin hãy tìm kiếm con khi con xa lìa Chúa do ngã lòng, vì tội lỗi, vì thất bại hay bị tẩy chay, xin hãy mở mắt tâm trí con để nhận ra Chúa trong hoàn cảnh éo le. Amen
Lu-Y Nguyễn Quang Vinh
Lm Kontum giáo xứ Đức An
WGPKT(25/04/2020) KONTUM
Trả lời